چه نوع سیستم خنک کنندهای برای کامپیوترهای گیمینگ مناسب است؟
همان طور که احتمالا بدانید، تاثیر گذارترین عامل در فرسودگی قطعات گرما است. قطعات سخت افزاری کامپیوتر به واسطه فعالیت خود، گرمای بسیار زیادی را تولید می‌کنند. این دما بعضا در زمان پردازش‌های سنگینی چون رندر چنان بالا می‌رود که در صورت عدم وجود سیستم کولینگ مناسب توانایی ذوب اجزا و اتصالات داخل را داراست. از این رو برای کامپیوتری که قرار است پردازش‌های سنگینی مثل اجرای بازی را انجام دهد، داشتن یک سیستم خنک کننده مناسب امری ضروری است.
حال این که چه نوع سیستم خنک کنندهای مورد نیاز شماست، تا حد زیادی به بودجه و کاربرد شما بستگی دارد. مسلما بودجه‌ای که برای یک سیستم متوسطی که گهگاهی هم با آن بازی می‌کنید بسیار کمتر از بودجه‌ایست که بایستی بابت یک سیستم با پردازنده اورکلاک شده هزینه کرد. عواملی چون نورپردازی، برندینگ و راندمان می‌توانند منجر به افزایش هزینه نهایی برای خرید خنک کننده شوند. اما به طور کلی خنک‌کننده‌های پردازنده، بسته به کاربرد و میزان راندمان در دو دسته‌بندی کلی قرار می‌گیرند:
- خنک‌کننده‌های هوایی (air coolers)
- خنک کننده‌های آبی (water coolers)
خنک‌کننده‌های هوایی (air coolers)
خنک کننده‌های هوایی (air coolers)، که قیمت بسیار پایین‌تری نسبت به خنک کننده‌های آبی دارند، پرطرفدارترین و در عین حال ساده‌ترین سیستم‌های خنک کننده برای کنترل دمای پردازنده و سایر قطعات کامپیوتر هستند؛ چرا که بیشتر پردازنده‌های موجود در بازار (از جمله پردازنده‌های Intel و AMD) به صورت معمول، محصول خود را با این نوع خنک کننده‌ها در دسترس مشتری قرار می‌دهند.
خنک‌کننده‌های هوایی که ترکیبی از دفع کننده‌های حرارتی فلزی (heat sink) و فن هستند با قرار گرفتن مستقیم روی پردازنده، جریان هوای گرم را از اطراف آن به بیرون می‌کشند. از طرفی دیگر فن دومی بذای ایجاد فشار هوای مثبت در کیس جاگذاری می‌شود تا از بالا رفتن دمای قطعات جلوگیری کند. مزایای این نوع خنک کننده‌ها نسبت به نوع آبی آن، قیمت ارزان‌تر، نصب ساده‌تر و در دسترس بودن بیشتر است.
البته قطعا این نوع خنک کننده‌ها بی‌نقص نخواهند بود. شاید اصلی‌ترین معضل این نوع کولرها بهره‌وری نسبتا پایین آن‌ها، به خصوص در زمان‌هایی که زمان‌هایی که پردازنده در حالت اورکلاک قرار می‌گیرد، باشد. بسیاری از این فن‌ها نمی‌توانند از پس خنک کردن پردازنده در این اسکیل باشند، همین امر سبب می‌شود تا پردازنده نتواند زمان زیادی در بالاترین سطح فرکانس خود عمل کرده، در نتیجه سرعت پردازش اطلاعات تا حد قابل توجهی کاهش پیدا می‌کند. صدای بسیار زیاد و نویز این نوع فن‌ها از جمله مشکلات دیگر آن‌ها است.
خنک کننده‌های آبی (water coolers)
سیستم خنک کننده آبی ورژن مدرن‌تری در سیستم‌ها خنک کننده هستند که به وسیله‌ی لوله‌های انتقال حرارتی که حاوی یک مایع یا گاز ویژه‌ای هستند گرما را منتقل می‌کنند. این نوع خنک کننده‌ها در مقایسه با فن‌های هوایی، قدر فوق العاده بیشتری در خنک کردن قطعات مختلف کامپیوتر دارند. این نکته زمانی که پردازش‌های سنگین‌تر انجام می‌دهید، مشهود خواهد بود.
در این نوع سیستم‌ها یک پمپ کوچک در قسمت بالای CPU نصب می شود که نوعی مایع که غالبا ترکیبی از آب مقطر و یک مایع هادی حرارت است را در لوله های کوچک و انعطاف پذیری متشکل در یک حلقه بسته، به گردش در می آورد. این گردش، حرارت CPU از طریق یک قطعه مسی که زیر پمپ قرار گرفته، به مایع انتقال می‌دهد. مایع مذکور که حالا دمای آن بالا رفته، از طریق چندین لوله کوچک به یک رادیاتور کوچک که می تواند در قسمت جلو، عقب یا بالای کیس کامپیوتر قرار داده شود، انتقال داده می شود و در رادیاتور به کمک چند فن که برای عملکرد بهتر در قسمت های مختلفی از آن تعبیه شده اند، خنک می شود و دوباره به CPU انتقال داده می شود. این روند به صورت مکرر در تکرار می‌شود.
این نوع خنک کننده به دو دسته کلی‌تر خنک‌کننده‌های خنک‌کننده‌های AIO یا مدار بسته‌ی آبی (closed loop – All In One coolers) و خنک کننده‌های مدار باز (open Loop coolers) تقسیم می‌شوند. به صورت کلی‌تر اگر قصد خنک سازی قطعات یا بخش‌های خاصی از کامپیوتر خود را دارید، کیت‌های از پیش ساخته شده یا خنک کننده‌های مدار بسته انتخاب بهتری برای شما خواهند بود. خنک کننده‌ها مدار بسته قابلیت شخصی سازی نداشته و در رنگ، ظاهر و مدل بسیار محدود هستند.
در مقابل خنک کننده‌های مدار باز، که به آن‌ها خنک کننده‌های آبی شخصی سازی شده نیز می‌گویند، در عین ارائه‌ی راندمان و ظاهر بهتر، از ساختار پیچیده‌تری نیز برخوردار هستند. نصب این نوع خنک کننده‌ها نیازمند دانش فنی، تجربه و البته اجزای متعددی است. برای نصب این نوع خنک کننده‌ها نیازمند اندازه گیری، برش و اتصالات صحیح و متناسب درون کیس هستیم، همین امر باعث گران قیمت تمام شدن این نوع خنک کننده‌ها می‌شود. مزایای این نوع خنک کننده‌ها نسبت به مدل‌های مدار بسته خود، قابلیت شخصی سازی بیشتر و ظاهر زیباتر است.
چه نوع خنک‌کننده‌ای را انتخاب کنیم؟
در نهایت عوامل متعددی چون بودجه، توان حرارتی، میزان نویز و حتی ابعاد در قیاس با کیس در تهیه سیستم خنک کننده موثر هستند اما پیش از هر چیزی برای خرید سیستم‌های خنک کننده، بایستی به کاربرد خود رجوع کنید. برای کاربرهایی که قرار نیست پردازش سنگینی انجام دهند، قیمت مناسب و سهولت نصب هم برایشان اهمیت دارد، احتمالا بهترین گزینه سیستم‌های خنک کننده هوایی خواهد بود. اما اگر به دنبال یک دستگاه کم صداتر و آسایش بالاتری هنگام پردازش‌های سنگین هستید، مدل‌های آبی انتخاب بهتری برای شما خواهند بود.
به نقل از ویجیآتو